ୟୁନିଅନ୍ ବଜେଟ୍ ର ବର୍ଗୀକରଣ

ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା 112 ଅନୁଯାୟୀ, ଏକ ବର୍ଷର କେନ୍ଦ୍ର ବଜେଟ୍, ଯାହାକୁ ବାର୍ଷିକ ଆର୍ଥିକ ବିବରଣୀ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ସେହି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବର୍ଷ ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ଆନୁମାନିକ ରସିଦ ଏବଂ ଖର୍ଚ୍ଚର ଏକ ବିବୃତ୍ତି ଅଟେ । ୟୁନିୟନ ବଜେଟ୍ 1 ଏପ୍ରିଲରୁ 31 ମାର୍ଚ୍ଚ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲୁଥିବା ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ହିସାବ ରଖେ । ୟୁନିଅନ୍ ବଜେଟ୍ ରାଜସ୍ୱ ବଜେଟ୍ ଏବଂ ପୁଞ୍ଜି ବଜେଟ୍ ରେ ବର୍ଗୀକୃତ ହୋଇଛି । ରାଜସ୍ୱ ବଜେଟରେ ସରକାରଙ୍କ ରାଜସ୍ୱ ରସିଦ ଏବଂ ଖର୍ଚ୍ଚ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ରାଜସ୍ୱ ରସିଦ ଅଛି – ଟିକସ ଏବଂ ଅଣ-ଟିକସ ରାଜସ୍ୱ । ରାଜସ୍ୱ ବ୍ୟୟ ହେଉଛି ସରକାରଙ୍କ ଦିନକୁ ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଏବଂ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଉଥିବା ବିଭିନ୍ନ ସେବା ଉପରେ ଖର୍ଚ୍ଚ । ଯଦି ରାଜସ୍ୱ ବ୍ୟୟ ରାଜସ୍ୱ ରସିଦ ଅତିକ୍ରମ କରେ, ତେବେ ସରକାର ରାଜସ୍ୱ ନିଅଣ୍ଟ ବହନ କରନ୍ତି । ପୁଞ୍ଜି ବଜେଟରେ ସରକାରଙ୍କ ପୁଞ୍ଜି ରସିଦ ଏବଂ ଦେୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ସରକାରୀ, ବିଦେଶୀ ସରକାର ଏବଂ ଆରବିଆଇର ଅଣ ସରକାରଙ୍କ ପୁଞ୍ଜି ରସିଦର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଅଂଶ ଅଟେ । ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ହେଉଛି ଯନ୍ତ୍ରପାତି, ନିର୍ମାଣ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା, ଶିକ୍ଷା ଇତ୍ୟାଦି ବିକାଶ ପାଇଁ ବ୍ୟୟ ।