ବିଭା ପଞ୍ଚମୀର କାହାଣୀ

ରାଜା ଦଶରଥଙ୍କ ଘରେ ଶ୍ରୀ ହରି ବିଷ୍ଣୁ ଶ୍ରୀ ରାମ ଭାବରେ ଅବତାରିତ ହୋଇଥିବାବେଳେ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀ ସୀତା ରୂପରେ ମିତା ରାଜା ଜନକ ଜୀ କ୍ଷେତ ହଳ କରୁଥିବା ସମୟରେ ପାଇଥିଲେ । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ମାତା ସୀତା ଥରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଧନୁ ଉଠାଇଥିଲେ, ଯାହାକୁ ଭଗବାନ ପର୍ଶୁରାମ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କେହି ଉଠାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ । ଏହା ପରେ ରାଜା ସ୍ଥିର କଲେ ଯେ ଏକମାତ୍ର ବ୍ୟକ୍ତି ଯିଏ ଏହି ଧନୁ ଉଠାଇ ପାରିବେ ଏବଂ ଏହା ତାଙ୍କ ଝିଅ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ବର ହେବ ।

କିଛି ଦିନ ପରେ ରାଜା ଜନକ ତାଙ୍କ ଜନକପୁରୀରେ ମାତା ସୀତାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ବୟମ୍ବର ଆୟୋଜନ କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ସେହି ସମୟର ବହୁ ମହାନ ବ୍ୟକ୍ତି ଏହି ସ୍ବୟମ୍ବରକୁ ଆସିଥିଲେ, ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମହାରାଣୀ ବୈଷ୍ଣବଙ୍କ ସହିତ ସ୍ବୟମ୍ବରର ଅଂଶ ଥିଲେ ଶ୍ରୀ ରାମ ତାଙ୍କ ଭାଇ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କ ସହ ଦର୍ଶକ ଭାବରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସ୍ବୟମ୍ବରକୁ ଆସିଥିବା ଅନେକ ରାଜା ସେମାନଙ୍କର ଶକ୍ତି ଚେଷ୍ଟା କରି ଧନୁକୁ ଉଠାଇ ପ୍ରତୀକଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରତୀକଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରିବାକୁ ଭୁଲିଗଲେ, କେହି ଧନୁକୁ ମଧ୍ୟ ଘୁଞ୍ଚାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ । ରାଜା ଜନକ ଏହି କାରଣରୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଃଖିତ ହେଲେ ଏବଂ ସେ ସଭାରେ ପଚାରିଥିଲେ ଯେ କୌଣସି ରାଜା ଏହି ଧନୁର ବାଡ଼ି ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ ନୁହଁନ୍ତି କି ? ତା’ପରେ ମହାରାଣୀ ବୈଷ୍ଣବ ଶ୍ରୀ ରାମଙ୍କୁ ଏହି ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଗୁରୁଜୀଙ୍କ ଆଦେଶ ପାଇବା ପରେ ଯେତେବେଳେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମ ଧନୁ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ଏହାକୁ ଉଠାଇଲେ ଏବଂ ଏହାକୁ ଭାଙ୍ଗିଥିଲେ । ଏହାର ପ୍ରଭୁ ରାମ ସେହି ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଜିତି ମାତା ସୀତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ସେବେଠାରୁ ମାର୍ଗଶୀର ପଞ୍ଚମୀଙ୍କୁ ବିଭା ପଞ୍ଚମୀ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

ବିଭା ପଞ୍ଚମୀ କିପରି ପାଳନ କରାଯାଏ?

ବିଭା ପଞ୍ଚାମିଙ୍କ ଏହି ଶୁଭ ଅବସରରେ ରାମ ମନ୍ଦିର ବ୍ୟତୀତ ସମସ୍ତ ମନ୍ଦିରରେ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରାଯାଏ । ମନୁଷ୍ୟକୁ ଜୀବନର ଶିକ୍ଷା ଶିଖାଇବା ଏବଂ ରାକ୍ଷସମାନଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିବା ପାଇଁ ଶ୍ରୀ ହରି ବିଷ୍ଣୁ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ରୂପରେ ପୃଥିବୀରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ପୂଜକମାନେ ମାତା ସୀତା ଏବଂ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମଙ୍କ ବିବାହର ଆୟୋଜନ କରନ୍ତି । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଏହି ଦିନ, ଲୋକମାନେ ସୀତା ସ୍ବୟମ୍ବରଙ୍କ କାହାଣୀକୁ ନିଜେ ଶୁଣନ୍ତି । କିମ୍ବା ଏହା ନାଟ୍ୟ ରୂପରେ ମଧ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପିତ ହୋଇଛି । ଏହି ଦିନ ବିବାହ ପଥରେ ଆସୁଥିବା ସମସ୍ତ ବାଧାବିଘ୍ନ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଭଗବାନ ରାମ ଏବଂ ମାତା ସୀତାଙ୍କଠାରୁ ଆଶୀର୍ବାଦ ଲୋଡ଼ିବା ଉଚିତ୍ ।