ବିପଜ୍ଜନକ ରୋଗ ଗ୍ଲୁକୋମା କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି କି ?

ଗ୍ଲୁକୋମା ହେଉଛି ଭାରତରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବଢୁଥିବା ସମସ୍ୟା ଯାହା ଦ୍ବାରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଦୃଷ୍ଟି ଶକ୍ତି ହରାଇପାରେ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ଭାରତରେ ଗ୍ଲୁକୋମା ରୋଗର 80% ଚିହ୍ନଟ ହୋଇନାହିଁ । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ରୋଗ ନିୟମିତ ଚକ୍ଷୁ ପରୀକ୍ଷା ଦ୍ୱାରା ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିବ ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ଚିକିତ୍ସା ଦ୍ୱାରା ଆରୋଗ୍ୟ ହୋଇପାରିବ । ଗ୍ଲୁକୋମାକୁ ଲୁକ୍କାୟିତ ଚୋର ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ବିଶ୍ବରେ ପ୍ରାୟ 8 କୋଟି ଲୋକ ଏହା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରାୟ 80% ଗ୍ଲୁକୋମା ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ ହୁଏ ନାହିଁ । ଗ୍ଲୁକୋମା ହେଉଛି ଏକ ରୋଗ ଯାହା ଅପ୍ଟିକ୍ ସ୍ନାୟୁକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ଇଣ୍ଟ୍ରୋକୁଲାର ଚାପ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଘଟେ । ପ୍ରାରମ୍ଭରେ କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ଏହି ସମସ୍ୟା ବଢିଯାଏ । ଯଦି ଏହାର ଚିକିତ୍ସା ଓ ଯତ୍ନ ନିଆଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ଏହା ଅନ୍ଧ କରିବାର କାରଣ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ।

ଭାରତରେ ଗ୍ଲୁକୋମା ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ହେଉଛି ନିୟମିତ ଚକ୍ଷୁ ଯାଞ୍ଚ ନାହିଁ, ବିଶେଷ କରି ଗରିବ ଜନସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଆଖି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗ ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କମ୍ ସଚେତନତା ଅଛି । ଏହିସବୁ କାରଣରୁ ଏହି ସମସ୍ୟା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ।

ଦିଲ୍ଲୀ ଚକ୍ଷୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ସାର୍ ଗଙ୍ଗା ରାମ ହସ୍ପିଟାଲର ବରିଷ୍ଠ କର୍ଣ୍ଣିଆ, ମୋତିଆବିନ୍ଦୁ ଏବଂ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ବିଶେଷଜ୍ଞ ଇକେଦା ଲାଲ କହିଛନ୍ତି, ‘ଗ୍ଲୁକୋମା ହେଉଛି ଚକ୍ଷୁ ସ୍ଥିତିର ଏକ ସମୂହ ଯାହା ଅପ୍ଟିକ୍ ସ୍ନାୟୁକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥାଏ, ଯାହା ଧୀରେ ଧୀରେ ଦୃଷ୍ଟି ଶକ୍ତି ହରାଇଥାଏ । ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଏ ନାହିଁ ।

ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଅବସ୍ଥା ଆଗକୁ ଯେତେ ବଢିବ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ, ସ୍ୱଳ୍ପ ଆଲୋକରେ ସଜାଡ଼ିବାରେ ଅସୁବିଧା ଏବଂ ଆଲୋକ ଚାରିପାଖରେ ପ୍ରଭା ମଣ୍ଡଳ ଦେଖିବାରେ ଲାଗିପାରେ । କେତେକ ରୋଗୀ ଆଖିରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ମଧ୍ୟ କରିପାରନ୍ତି । ଡାକ୍ତର କହିଛନ୍ତି, ‘ଯଦି ଆପଣ ଏଥିରୁ କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖନ୍ତି, ତେବେ ଚକ୍ଷୁ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଚକ୍ଷୁ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ଦେଖିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ ।’

ଭାରତରେ 40 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର ପ୍ରାୟ 1 କୋଟି ଲୋକ ଗ୍ଲୁକୋମା ରୋଗରେ ପୀଡିତ, କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ମାତ୍ର 20 ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ଏହି ରୋଗ ବିଷୟରେ ଜାଣିଛନ୍ତି । ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଗ୍ଲୁକୋମାର ଲକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭରେ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ । ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଗ୍ଲୁକୋମା ଯେକୌଣସି ବୟସର ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ, କିନ୍ତୁ ଏହି ସମସ୍ୟା ମୁଖ୍ୟତଃ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ବୟସ ଏବଂ ବୃଦ୍ଧମାନଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଏ ।

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ AIIMS ର ଚକ୍ଷୁ ବିଜ୍ଞାନ ପାଇଁ ଆରପି ସେଣ୍ଟରର ରୋହିତ ସାକ୍ସେନା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଗ୍ଲୁକୋମାରେ ଦୃଷ୍ଟି ଶକ୍ତି ଅପ୍ଟିକ୍ ସ୍ନାୟୁର କ୍ଷତି ହେତୁ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ଆଖିରୁ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ଚିତ୍ର ବହନ କରିବା ପାଇଁ ଦାୟୀ ଅଟେ। ଉଦାସୀନତା ଏବଂ ଚିନ୍ତା ସମେତ ଦୈନନ୍ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ କରିବାର କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ ହେବା ସହିତ ଅନ୍ଧତା ମଧ୍ୟ ଜଡିତ ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଡାକ୍ତରମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବୟସ ବଢିବା ସହିତ ଗ୍ଲୁକୋମା ଅଧିକ ସାଧାରଣ ହୋଇଯାଏ । ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ ଏବଂ ଜେନେଟିକ୍ସ ଏଥିରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ଯେଉଁମାନଙ୍କର ପରିବାର କିମ୍ବା ସମ୍ପର୍କୀୟମାନେ ଗ୍ଲୁକୋମା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି, ସେମାନେ ପାଇବାର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ । ଗ୍ଲୁକୋମା ପାଇଁ କୌଣସି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପଶମ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଶୀଘ୍ର ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହା ଅନ୍ଧତ୍ୱ ସମସ୍ୟାକୁ ରୋକିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଡାକ୍ତରମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ଚିହ୍ନଟ ହେବା ପରେ ଲୋକମାନେ ନିରନ୍ତର ମନିଟରିଂ ଏବଂ ପରିଚାଳନା ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି ।