ସ୍ୱାଧୀନତାର ତିନି ଦଶନ୍ଧି ପରେ ଅଧିକାର ମିଳିଥିଲା

1 ଏପ୍ରିଲ 1936 ରେ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତର ଓଡ଼ିଶା ଏବଂ ବିହାର ପ୍ରଦେଶରୁ ଏକ ଅଲଗା ରାଜ୍ୟ ଖୋଦିତ ହୋଇଥିଲା । ଯାହାକୁ ଓଡିଶା କୁହାଯାଉଥିଲା । ଓଡିଆ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ତିନି ଦଶନ୍ଧି ସଂଗ୍ରାମ ପରେ ଏହି ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସ୍ମରଣୀୟ କରିବା ପାଇଁ, 1 ଏପ୍ରିଲ୍ ଉତ୍କଳ ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଓଡ଼ିଶା ନାମରେ ପରିଚିତ ଏହି ଅ୍ଚଳ ଅଶୋକର ମହାନ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ପାଉଁଶରୁ ବାହାରି ଆସିଥିବା ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ କଳିଙ୍ଗଙ୍କର ଏକ ଅଂଶ ଥିଲା । ଉତ୍କଳ ଦିବସ ଉପରେ ଭାରତର ସଂସଦ ପ୍ରଥମେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ଏବଂ ଏକ ପୃଥକ ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ କରିବା ପାଇଁ ସଂକଳ୍ପ ଘୋଷଣା କଲା ଏବଂ ପରେ ଏକ ସ୍ବାଧୀନ ରାଜ୍ୟ – ଏହାର ରାଜଧାନୀ କଟକ ଠାରେ । ଏହି ଦିନ ସାରା ରାଜ୍ୟରେ ବହୁ ପ୍ରଶଂସାର ସହ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ତଥା ସାମାଜିକ ସଂଗଠନ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଗଠନ ସହିତ ଓଡିଆମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ତୀବ୍ର ହେଲା । ଏକ ସ୍ବାଧୀନ ରାଜ୍ୟ ଭାବରେ ଓଡିଶା ଗଠନ ପାଇଁ ଲଢେଇ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ସଂଗଠନ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା । 1903 ମସିହାରେ ଉତ୍କଳ ଗୌରବ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଏହି ସଂଗଠନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହାର ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟ ଗଠନକୁ ଉତ୍କଳ ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।